Abandon
Instytucja prawa morskiego, której istotą jest możliwość zrzeczenia się przez Ubezpieczającego na rzecz Ubezpieczyciela praw do przedmiotu ubezpieczenia (ładunku lub statku) z jednoczesnym żądaniem zapłaty pełnej sumy ubezpieczenia przez Ubezpieczyciela. Abandon stosowany jest w szczególności, gdy statek zaginął bez wieści, uległ wypadkowi i nie nadaje się do remontu. Warunkiem zastosowania abandonu jest zaistnienie całkowitej straty przedmiotu ubezpieczenia.

Act commited
Pojęcie związane z czasowym zakresem ochrony w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej (patrz: trigger). W tym triggerze ochrona ubezpieczeniowa obejmuje szkody i roszczenia, będące następstwem zdarzeń (działania, zaniechania Ubezpieczającego) zaistniałych w okresie ubezpieczenia. Dla zaistnienia odpowiedzialności Ubezpieczyciela nie ma znaczenia, kiedy ujawni się szkoda lub kiedy zostanie zgłoszone roszczenie, pod warunkiem, iż nie upłynął jeszcze termin przedawnienia określony w Kodeksie Cywilnym.

Agent ubezpieczeniowy
Pośrednik pomiędzy Ubezpieczycielem (Zakładem Ubezpieczeń) i podmiotem zamierzającym się ubezpieczyć (Ubezpieczającym). Działa wyłącznie w interesie i na rzecz Ubezpieczycieli, z którymi ma podpisane umowy agencyjne. Agenci podlegają wpisowi do rejestru agentów prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Działalność agenta reguluje ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym.

Aktuariusz
Osoba fizyczna wykonująca czynności w zakresie matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki, która nadzoruje funkcję aktuarialną w Zakładzie Ubezpieczeń. Do głównych zadań aktuariusza zalicza się: ustalanie wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów rachunkowości, wyrażanie opinii na temat ogólnej polityki przyjmowania ryzyka do ubezpieczenia i adekwatności rozwiązań w zakresie reasekuracji oraz współpracowanie przy efektywnym wdrażaniu systemu zarządzania ryzykiem. Aktuariusze podlegają wpisowi do rejestru aktuariuszy prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Zasady wykonywania zawodu aktuariusza reguluje ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej.

ALOP (Advanced Loss of Profits) / DSU (Delay in Start Up)
Ubezpieczenie utraty zysku inwestora w wyniku szkody objętej ubezpieczeniem budowlano – montażowym. Należy do grupy ubezpieczeń finansowych. Zawarcie tego ubezpieczenia warunkowane jest zawarciem ubezpieczenia ryzyk budowlanych lub ubezpieczenia ryzyk montażowych. Wyróżnia się ALOP/CAR - ubezpieczenie utraty zysku inwestora w wyniku szkody objętej ubezpieczeniem ryzyk budowlanych oraz ALOP/EAR - ubezpieczenie utraty zysku inwestora w wyniku szkody objętej ubezpieczeniem ryzyk montażowych. Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje utratę zysku brutto (ubezpieczeniowego) inwestora na wypadek opóźnionego przekazania inwestycji do użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, pod warunkiem, że opóźnienie to jest wynikiem szkód w robotach kontraktowych, które powstały wskutek jakichkolwiek przyczyn nie wyłączonych wyraźnie w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Asekuracja
Wyraz pochodzący z języka łacińskiego (securus-bezpieczny, assecuratio-zabezpieczenie), oznaczający ubezpieczenie.

Autocasco
Dobrowolne ubezpieczenie pojazdów mechanicznych od utraty (kradzieży), uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu wraz z jego wyposażeniem. Ubezpieczenie Autocasco zabezpiecza interes właściciela pojazdu w sytuacji konieczności pokrycia szkód w pojeździe. W związku z faktem, że jest to ubezpieczenie dobrowolne, ogólne warunki ubezpieczenia (OWU) przewidują szereg wyłączeń odpowiedzialności Ubezpieczyciela, np. za szkody wyrządzone umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, powstałe podczas kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości, użytkowania pojazdu niezgodnie z jego przeznaczeniem, za kradzież nienależycie zabezpieczonego samochodu czy szkody eksploatacyjne. Z chwilą sprzedaży/zbycia pojazdu ochrona ubezpieczeniowa najczęściej wygasa, chyba że inaczej postanowiono w umowie ubezpieczenia.

Awaria Wspólna
Zgodnie art. 250 § 1 ustawy z dnia 18 września 2001 r. Kodeks Morski awarię wspólną stanowią nadzwyczajne poświęcenia lub wydatki poniesione rozmyślnie i rozsądnie w celu ratowania statku, ładunku na nim przewożonego oraz frachtu, ze wspólnego dla nich niebezpieczeństwa (np. poświęcenie części ładunku – wyrzucenie za burtę, aby ratować pozostały ładunek lub statek). Koszty awarii wspólnej ponoszą podmioty zaangażowane w wyprawę morską a ich wyliczeniem i podziałem zajmują się dyspaszerzy.

BI (Business interruption)
Ubezpieczenie utraty zysku. Należy do grupy ubezpieczeń finansowych. Zawarcie tego ubezpieczenia warunkowane jest zawarciem ubezpieczenia mienia od ognia i innych zdarzeń losowych lub ubezpieczenia mienia od wszystkich ryzyk. Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje utratę planowanego zysku brutto (ubezpieczeniowego) przedsiębiorstwa na wypadek zakłócenia lub przerwy w działalności spowodowanej szkodą objętą ubezpieczeniem mienia.

Bonus
Ulga w taryfie składek przyznawana z tytułu posiadania przez Ubezpieczającego cech pożądanych przez danego Ubezpieczyciela. Bonus może zostać przyznany m. in. z tytułu bezszkodowego przebiegu ubezpieczenia.

Bordero składkowe
Rozliczeniowy dokument reasekuracyjny, stanowiący podstawę rozliczeń ubezpieczyciela z tytułu zawartych umów ubezpieczenia.

Bordero szkodowe
Rozliczeniowy dokument reasekuracyjny, zawierający bieżący wykaz szkód i odpowiadających im udziałów reasekuratora.

Broker ubezpieczeniowy
Niezależny pośrednik pomiędzy podmiotem zamierzającym się ubezpieczyć (Ubezpieczającym) a Ubezpieczycielami (Zakładami Ubezpieczeń). Działa wyłącznie w imieniu i w interesie swojego Klienta. Bywa określany mianem adwokata ubezpieczeniowego. Broker ubezpieczeniowy podlega wpisowi do rejestru brokerów ubezpieczeniowych prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Działalność brokera ubezpieczeniowego reguluje ustawa z 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym.

CAR (Contractor's all risks)
Ubezpieczenie wszystkich ryzyk budowy. Należy do grupy ubezpieczeń technicznych. Obejmuje ochroną ubezpieczeniową straty i szkody mogące powstać w trakcie budowy. Na ubezpieczenie CAR składają się dwie sekcje: ubezpieczenie mienia oraz odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczonymi mogą być podmioty zaangażowane w projekt np. inwestor, wykonawca, podwykonawca. Zakres ubezpieczenia można ograniczać lub rozszerzać stosując specjalnie skonstruowane dla tego ubezpieczenia klauzule.

Cargo
Rodzaj ubezpieczenia majątkowego obejmujący wszelkiego rodzaju mienie przewożone na ryzyko Ubezpieczającego - jego własnym transportem, transportem wynajętym lub korzystając z usług zawodowego przewoźnika. Ubezpieczenie zapewnia ochronę przewożonego mienia (ładunku) od momentu opuszczenia przez nie miejsca nadania do chwili dostarczenia do miejsca przeznaczenia, w tym również podczas przejściowego składowania w czasie przewozu w magazynach. Zakresem ubezpieczenia objęte mogą być przewożone ładunki w zakresie zdarzeń losowych, kradzieży, rabunku, uszkodzenia podczas transportu lądowego, morskiego lub lotniczego wykonywanego w kraju i/lub za granicą. Warunki ubezpieczenia oparte są na powszechnie stosowanych europejskich standardach, w zakresie transportu międzynarodowego na podstawie klauzul Instytutu Ubezpieczycieli Londyńskich (Institute Cargo Clauses). Ładunki ubezpiecza się na całej trasie przewozu (także gdy jest wykonywany za pomocą kilku środków transportowych) na podstawie jednego dokumentu przewozowego.

Claims made
Pojęcie związane z czasowym zakresem ochrony w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej (patrz: trigger). W tym triggerze ochrona ubezpieczeniowa obejmuje szkody w stosunku, do których roszczenie zostało zgłoszone w okresie ubezpieczenia.

Credit-rating
Syntetyczny wskaźnik, określający stopień zaufania do danego przedsiębiorstwa, banku czy państwa. Najczęściej określa, jakie są szansę, że bank będzie mógł w przyszłości wypełniać swoje zobowiązania wynikające z zaciągniętych długów. Ratingi mogą pochodzić od wyspecjalizowanych firm (agencji ratingowych) bądź być sporządzane przez czasopisma fachowe, banki czy instytucje zewnętrzne. System ocen credit-ratingu posiada dwa poziomy: inwestycyjny i spekulacyjny oraz szczeble od „AAA"" do „D".

Cut through clause
Klauzula wprowadzająca możliwość, że w razie wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego, reasekurator wypłaci świadczenie bezpośrednio poszkodowanemu.

CWAR (Contract Works All Risks)
Ubezpieczenie wszelkich ryzyk związanych z kontraktem. Należy do grupy ubezpieczeń technicznych. Stanowi kombinację CAR (ubezpieczenia wszystkich ryzyk budowy) i EAR (ubezpieczenia wszystkich ryzyk montażu) i dotyczy inwestycji, które łączą w sobie prace budowlane i montażowe. Zakres ubezpieczenia obejmuje wszystkie ryzyka, z wyjątkiem tych wyraźnie wyłączonych w ogólnych warunkach ubezpieczenia. Ochroną ubezpieczeniową mogą być objęci np. inwestor, wykonawca, podwykonawca.

Data początkowa
Rozwiązanie stosowane przez Ubezpieczycieli głównie w ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej. Określa datę rozpoczęcia odpowiedzialności Ubezpieczyciela w pierwszej umowie ubezpieczenia, zawartej przez Ubezpieczającego z Ubezpieczycielem. W sytuacji zmiany warunków lub przerwania ciągłości ubezpieczenia, za datę początkową uznaje się rozpoczęcie odpowiedzialności Ubezpieczenia w nowej umowie ubezpieczenia.

Dyspaszer
Osoba działająca na zlecenie armatora, do której obowiązków należy ustalenie czy zachodzi awaria wspólna, obliczenie wysokości strat oraz ich podział. Dyspaszerzy powoływani są w oparciu o Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 kwietnia 2004 r. w sprawie powoływania dyspaszerów oraz postępowania dyspaszerskiego.

EAR (Erection all risks)
Ubezpieczenie wszystkich ryzyk montażu. Należy do grupy ubezpieczeń technicznych. Obejmuje ochroną ubezpieczeniową straty i szkody związane z montażem, testowaniem i uruchamianiem parku maszynowego. Na ubezpieczenie EAR składają się dwie sekcje: ubezpieczenie mienia oraz odpowiedzialności cywilnej. Ochroną ubezpieczeniową mogą być objęci np. inwestor, wykonawca, podwykonawca. Zakres ubezpieczenia można ograniczać lub rozszerzać stosując specjalnie skonstruowane dla tego ubezpieczenia klauzule.

EC (Extended Cover)
Termin używany w ubezpieczeniach mienia od ognia i innych zdarzeń losowych wskazujący rozszerzony zakres pokrycia ryzyk ubezpieczeniowych. Spotykany w praktyce ubezpieczeniowej w połączeniu z terminem FLEXA (patrz: FLEXA). Extended Cover pozwala na modyfikację wąskiego zakresu ochrony ubezpieczeniowej w umowie ubezpieczenia poprzez włączenie do ochrony za opłatą dodatkowej składki takich ryzyk jak m. in.: grad, uderzenie pojazdu, huragan, powódź, lawina, osunięcie się ziemi, szkody wodociągowe. Ochrona ubezpieczeniowa oparta na zasadzie FLEXA + EC charakteryzuje się ścisłymi definicjami funkcjonującymi w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Ekspiracja ubezpieczenia
Ustanie, wygaśnięcie odpowiedzialności Ubezpieczyciela. Najczęściej termin ekspiracji określa polisa ubezpieczeniowa albo inny dokument ubezpieczenia. Koniec odpowiedzialności ubezpieczyciela może też nastąpić wskutek odstąpienia od umowy ubezpieczenia albo jej wypowiedzenia, całkowitego zniszczenia przedmiotu ubezpieczenia, śmierci osoby ubezpieczonej, wyczerpania sumy ubezpieczenia, albo przejścia własności rzeczy ruchomej na inną osobę.

ERM (Enterprise Risk Management)
System zarządzania ryzykiem przedsiębiorstwa. Pozwala m.in. zapewnić bezpieczeństwo i stabilizację finansową przedsiębiorstwa, chronić aktywa, zdolności produkcyjne i reputację firmy oraz zwiększyć zdolności firmy do podejmowania większego ryzyka w sposób kontrolowany.

FLEXA
Przyjęty w polskiej praktyce ubezpieczeniowej termin oznaczający podstawowy zakres ubezpieczenia mienia, definiujący ściśle określone elementarne ryzyka objęte ochroną ubezpieczeniową. Powstał w wyniku połączenia pierwszych liter angielskich nazw ryzyk podstawowych obejmujących: ogień - Fire, uderzenie pioruna - Lightning, wybuch - Explosion, upadek statku powietrznego - Aircraft crash landing.

Franszyza integralna
Ustalona kwota, do wysokości której Ubezpieczający sam ponosi ciężar szkody. Jeżeli wartość szkody przekroczy franszyzę integralną to odszkodowanie jest wypłacone w pełnej wysokości.

Franszyza redukcyjna
Ustalona kwota, która jest potrącana z każdego należnego odszkodowania. Jeżeli wartość szkody nie przekroczy franszyzy redukcyjnej to odszkodowanie nie jest wypłacone.

Gwarant
Zakład ubezpieczeń, poręczyciel. Podmiot udzielający gwarancji na podstawie umowy zawartej z dłużnikiem.

Gwarantariusz
Inaczej beneficjent gwarancji, wierzyciel. Podmiot, na rzecz którego dłużnik ma wykonać zobowiązanie. Gwarantariusz jest jednocześnie uprawnionym z gwarancji, to na jego rzecz gwarant przekazuje ustaloną kwotę, gdy dochodzi do realizacji gwarancji. Gwarancja zabezpiecza stosunek prawny zawarty między gwarantariuszem a zobowiązanym - zleceniodawcą gwarancji.

IBNR (Incurred But Not Reported)
Rodzaj rezerwy technoczno-ubezpieczeniowej, wchodzącej w skład rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia. Stanowi rezerwę na szkody zaszłe ale nie zgłoszone.

ICC (Institute Cargo Clauses)
Instytutowe Klauzule Ładunkowe - warunki ubezpieczenia mienia w transporcie międzynarodowym określające zakres ochrony ubezpieczeniowej. Istnieją trzy podstawowe klauzule ICC – A, B, C.

ICC A
Jedna z trzech Instytutowych Klauzul Ładunkowych (patrz: ICC). ICC A jest klauzulą o najszerszym zakresie. Ochroną objęte są szkody powstałe wskutek wszelkich ryzyk, za wyjątkiem: winy umyślnej, zwykłego zużycia, niewłaściwego opakowania, niezdatności żeglugowej statku, wojen, strajków, lokautów.

ICC B
Jedna z trzech Instytutowych Klauzul Ładunkowych (patrz: ICC). Przy zawarciu umowy na warunkach klauzuli ICC B ubezpieczeniem objęte są szkody powstałe wskutek: pożaru lub eksplozji, wejścia na mieliznę, zatonięcia lub wywrócenia się do góry dnem, wywrócenia się lub wykolejenia pojazdu lądowego, zderzenia się statku, jednostki pływającej lub pojazdu z jakimkolwiek obiektem zewnętrznym, wyładunku w porcie schronienia, trzęsienia ziemi, wybuchu wulkanu, uderzenia piorunu, poświęcenia awarii wspólnej, wyrzucenia lub zmycia za burtę, przedostania się wody do wnętrza statku, pojazdu, kontenera czy miejsca składowania, utraty całkowitej pakunku w czasie załadunku lub wyładunku ze statku.

ICC C
Jedna z trzech Instytutowych Klauzul Ładunkowych (patrz: ICC). ICC C jest klauzulą o najwęższym zakresie. Ochroną obejmuje szkody powstałe wskutek: pożaru lub eksplozji, wejścia na mieliznę, zatonięcia lub wywrócenia się do góry dnem, wywrócenia się lub wykolejenia pojazdu lądowego, zderzenia się statku, jednostki pływającej lub pojazdu z jakimkolwiek obiektem zewnętrznym, wyładunku w porcie schronienia, poświęcenia awarii wspólnej, wyrzucenia lub zmycia za burtę.

IHC
Patrz: ITC – Hulls (International Hull Clauses).

Incoterms
Zbiór międzynarodowych zasad, opracowanych przez Międzynarodową Izbę Handlową w Paryżu, stosowanych przy umowach kupna – sprzedaży towarów. Reguły te dzielą koszty i odpowiedzialność pomiędzy nabywcę i sprzedawcę oraz odzwierciedlają rodzaj uzgodnionego transportu. Po raz pierwszy zostały opublikowane w 1936 roku i do tej pory wielokrotnie je nowelizowano. Reguły zostały podzielone na grupy, zróżnicowane ze względu na wspólne dla poszczególnych grup warunki. Wyróżniamy następujące grupy: Grupa E – sprzedający wydaje kupującemu towar w określonym miejscu. Organizacja transportu, wszelkie koszty i ryzyka z nim związane (począwszy od załadunku) spoczywają na kupującym. Grupa F – sprzedający nie opłaca zasadniczych kosztów przewozu. Zobowiązany jest on do dostarczenia towaru w wyznaczonym terminie do określonego miejsca (np. portu), z którego rozpocznie się zasadnicza część transportu. Grupa C – Koszty transportu i ewentualnego ubezpieczenia towaru pokrywa sprzedający. Zobowiązuje się on również do terminowego załadunku. Ryzyko polegające na nieterminowym dostarczeniu towaru spoczywa jednak na kupującym. Grupa D – sprzedający odpowiedzialny jest za towar do momentu dostarczenia go do miejsca przeznaczenia.

ITC-Hulls (Institiute Time Clauses – Hulls)
Instytutowe klauzule ubezpieczenia statku na czas, określające warunki ubezpieczenia casco morskich jednostek pływających. Warunki powstały w oparciu o angielska praktykę i z pewnymi odstępstwami są stosowane na całym świecie. Od 2002 roku można spotkać się również z warunkami ubezpieczenia casco IHC (International Hull Clauses), których zakres ochrony jest szerszy.

Karencja
Czasowe wyłączenie odpowiedzialności Ubezpieczyciela trwające od momentu zawarcia umowy do momentu rozpoczęcia udzielania ochrony. Czas trwania wyłączenia odpowiedzialności Ubezpieczyciela określają ogólne warunki ubezpieczenia lub umowa.

Komisarz awaryjny
Osoba fizyczna lub prawna, która na podstawie umowy zastępuje Ubezpieczyciela na terenie innego państwa w przypadkach powstania szkód lub awarii objętych ochroną ubezpieczeniową. Komisarz działa w imieniu Zakładu Ubezpieczeń załatwiając za niego przede wszystkim szereg spraw związanych z likwidacją szkody. Komisarz wykonuje dodatkowo funkcje pomocowe, informacyjne, instruktażowe wobec Ubezpieczonego.

Komisja Nadzoru Finansowego (KNF)
Jest to organ administracji państwowej działający od 19 września 2006 roku. Do celów działalności KNF należy sprawowanie kontroli nad rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym, emerytalnym oraz sektorem bankowym. Komisja Nadzoru Finansowego zastąpiła Komisję Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych (KNUiFE), Komisję Papierów Wartościowych i Giełd (KPWiG) oraz Komisję Nadzoru Bankowego(KNB). Działalność KNF regulowana jest przez ustawę z dnia 21 lipca 2006 roku o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz ustawę z dnia 22 maja 2003 roku o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym.

Konosament
Morski list przewozowy. Dowód potwierdzający odbiór określonego ładunku na statek. Posiadacz konosamentu może w porcie docelowym odebrać przesyłany ładunek. Konosament jest papierem wartościowym, w przypadku zgubienia, wstrzymane zostaje wydanie towaru, do momentu dostarczenia oryginału dokumentu.

Konsumpcja sumy ubezpieczenia
Zasada, zgodnie z którą suma ubezpieczenia ulega zmniejszeniu o taką kwotę, w jakiej wypłacono odszkodowanie, przy czym wypłata odszkodowania w wysokości równej sumie ubezpieczenia powoduje rozwiązanie umowy ubezpieczenia, chyba że ogólne warunki ubezpieczenia lub umowa stanowią inaczej.

Konwencja CMR (International Consignment Not)
Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów sporządzona w Genewie w dniu 19 maja 1956 r. Jest podstawowym aktem prawnym regulującym odpowiedzialność przewoźników w umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów. Konwencja została podpisana przez 46 państw: praktycznie wszystkie państwa europejskie, większość byłych republik radzieckich, Maroko, Tunezję, Mongolię i Iran. Konwencję stosuje się we wszystkich przypadkach, gdy przewoźnik zobowiązuje się do odpłatnego przewiezienia dowolnego towaru pojazdem, niezależnie od miejsca zamieszkania i przynależności państwowej stron, gdy przewidziany w umowie początek i koniec transportu znajdują się w różnych krajach, a w przynajmniej jednym z nich obowiązuje konwencja CMR.

Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych SA (KUKE)
Oficjalna polska agencja ubezpieczeń eksportowych. Jej statutowym celem jest tworzenie warunków sprzyjających promocji polskiego eksportu na warunkach kredytowych i wzmocnieniu pozycji eksporterów oraz ich towarów i usług na rynku międzynarodowym.

Kulancja
Świadczenie kulancyjne wypłacane przez Ubezpieczyciela w sytuacji, kiedy nie ma on pewności co do odpowiedzialności za szkodę. Wypłata kulancyjna dokonywana jest dla uniknięcia kosztów procesu sądowego oraz strat wizerunkowych związanych z odmową wypłaty świadczenia a później ewentualnie przegranym procesem. Roszczenia kulancyjnego nie można dochodzić na drodze sądowej. Od decyzji Ubezpieczyciela nie przysługuje odwołanie. Przyznanie świadczenia kulancyjnego nie oznacza przyjęcia przez Ubezpieczyciela odpowiedzialności z tytułu danej umowy. Wyróżnia się dwa typy kulancji: a) dyspensyjna - ubezpieczający dopuszcza się pewnych naruszeń warunków ubezpieczenia, które skutkują utratą prawa do świadczenia, np. w sposób rażąco niedbały narusza obowiązek pieczy nad ubezpieczonym mieniem. W tym wypadku Zakład Ubezpieczeń może wyjątkowo nie wziąć pod uwagę owych naruszeń i świadczenie w całości lub w części wypłacić; b) marketingowa – Zakład Ubezpieczeń udziela wyjątkowo ochrony, kierując się motywami marketingowymi np. aby zareklamować swoją solidność w oczach ogółu Ubezpieczających albo innymi powodami odnoszącymi się do danego Ubezpieczającego np. obawa przed utratą długoletniego, atrakcyjnego Klienta.

Kurtaż
Słowo pochodzi od francuskiego courtage (akwizycja). Jest to wynagrodzenie pośrednika (maklera, brokera, etc.) za pomoc przy kupnie albo sprzedaży. W praktyce polskiego rynku ubezpieczeniowego jest to wynagrodzenie brokera ubezpieczeniowego/ reasekuracyjnego z tytułu uplasowania określonego ryzyka w Zakładzie Ubezpieczeń, wypłacane przez ten Zakład jako ustalony procent składki ubezpieczeniowej.

LEG (The London Engineering Group)
Londyńskie Stowarzyszenie Inżynieryjne, które skupia przedstawicieli jednostek ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych działających na rynku londyńskim. Zajmuje się aktualnymi problemami ubezpieczeń inżynieryjnych.

Loss manifestation
Pojęcie związane z czasowym zakresem ochrony w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej (patrz: trigger). Zastosowanie tego triggera w polisie OC oznacza, że Ubezpieczyciel odpowiada jedynie za takie szkody, które ujawniły się (zostały odkryte - loss dicover) w okresie ubezpieczenia. Nie ma tu znaczenia ani fakt działania lub zaniechania powodującego szkodę, czy tez powstanie samej szkody.

Loss occurrance
Pojęcie związane z czasowym zakresem ochrony w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej (patrz: trigger). Zastosowanie tego triggera w polisie OC oznacza, że Ubezpieczyciel odpowiada jedynie za takie szkody, które powstały w okresie ubezpieczenia. Nie ma tu znaczenia, kiedy nastąpiło działanie lub zaniechanie, które było bezpośrednią przyczyną szkody, lecz czas jej powstania.

Maksymalny okres odszkodowawczy
Ustalony w umowie ubezpieczenia przewidywany okres przerwy lub zakłócenia w działalności gospodarczej, którą Ubezpieczyciel chroni polisa BI. Okres ten jest niezależny od okresu ubezpieczenia i rozpoczyna się w dniu zaistnienia przerwy lub ograniczenia działalności z powodu szkody rzeczowej. Trwa zwykle od kilku do kilkunastu miesięcy.

Malus
Zwyżka w taryfie składek przyznawana z tytułu posiadania przez Ubezpieczającego cech niepożądanych przez danego Ubezpieczyciela. Malus może mieć zastosowanie m.in. z tytułu wieku w przypadku ubezpieczeń komunikacyjnych.

MIH
Międzynarodowa Izba Handlowa (International Chamber of Commerce) - organizacja pozarządowa reprezentująca interesy światowego biznesu wobec rządów i organizacji międzynarodowych, a także zajmująca się ustalaniem reguł dotyczących międzynarodowych transakcji handlowych oraz międzynarodowym arbitrażem gospodarczym. Powstała w 1919 roku, jako pozarządowa organizacja tysięcy przedsiębiorstw i izb przemysłowo - handlowych z ponad 130 krajów. Opracowała m.in. najpowszechniej stosowane terminy handlowe - Incoterms (International Commercial Terms). ICC Polska - Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Izby Handlowej powołany został 21 marca 2000 roku.

MLOP (Machinery Loss of Profit)
Ubezpieczenie utraty zysku w wyniku uszkodzenia i zniszczenia maszyn. Zawarcie tego ubezpieczenia warunkowane jest zawarciem ubezpieczenia maszyn od awarii (in. ubezpieczenia maszyn od uszkodzeń). Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje szkody polegające na utracie planowanego zysku brutto (ubezpieczeniowego) przedsiębiorstwa w wyniku przerwy lub zakłócenia w działalności, powstałych w wyniku nagłej i nieprzewidzianej awarii maszyn, linii lub ciągów technologicznych wskutek jakichkolwiek przyczyn nie wyłączonych wyraźnie w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Nadubezpieczenie
Termin występujący gdy Ubezpieczający zawierając umowę ubezpieczenia zawyży zadeklarowaną wartość przedmiotu ubezpieczenia. Zakład Ubezpieczeń niezależnie od zadeklarowanej wyższej sumy ubezpieczenia w przypadku powstania szkody całkowitej wypłaca odszkodowanie maksymalnie do ustalonej rzeczywistej wartości przedmiotu ubezpieczenia.

Nakłady adaptacyjne
Wartość poniesionych przez Ubezpieczającego nakładów na remonty kapitalne i adaptacyjne oraz na wykończenie pomieszczeń lub budynków nie będących jego własnością, a zajmowanych przez niego tytułem posiadania zależnego (najem, użytkowanie, dzierżawa) mające na celu adaptację do potrzeb działalności Ubezpieczającego, lub podniesienie ich standardu.

Niedoubezpieczenie
Termin występujący gdy Ubezpieczający zaniży zadeklarowaną wartość przedmiotu ubezpieczenia. Zakład Ubezpieczeń w przypadku powstania szkody całkowitej wypłaca odszkodowanie maksymalnie do zdeklarowanej sumy ubezpieczenia, zaś w przypadku szkody częściowej odszkodowanie zostaje proporcjonalnie zmniejszone.

Okres odszkodowawczy
Termin występujący w ubezpieczeniu utraty zysku. Oznacza okres rozpoczynający się w dniu powstania szkody w mieniu powodującej zakłócenie lub przerwanie działalności gospodarczej Ubezpieczonego, aż do dnia wyeliminowania negatywnego wpływu tej szkody na wynik działalności gospodarczej Ubezpieczonego. Okres ten nie może być dłużysz niż maksymalny okres odszkodowawczy.

P&I (Protection and Indemnity)
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej armatora. Ubezpieczenie to może być zawierane w komercyjnych Zakładach Ubezpieczeń lub w tzw. klubach P&Is działających podobnie do towarzystw ubezpieczeń wzajemnych. Zakres tego ubezpieczenia może obejmować różne klasy obejmujące m.in. zderzenia statków, wypadki śmierci, zanieczyszczenia środowiska czy straty frachtu.

PML (Possible Maximum Loss)
Prawdopodobna maksymalna szkoda, jaka może powstać w ubezpieczonym mieniu w wyniku realizacji danego ryzyka na skutek splotu najbardziej niekorzystnych okoliczności. Koncepcja ta opiera się na założeniu, iż wyznaczenia PML dokonuje underwriter w oparciu o dane dotyczące ubezpieczonego majątku korzystając z dotychczasowej wiedzy na temat realizacji konkretnych ryzyk w praktyce.

Pojazd historyczny
W rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, jest to: pojazd wpisany do księgi inwentarza muzealiów zgodnie z przepisami dotyczącymi ewidencjonowania dóbr kultury w muzeach, pojazd mający co najmniej 40 lat, pojazd mający co najmniej 25 lat i uznany przez uprawnionego rzeczoznawcę samochodowego za pojazd unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji, pojazd, który na podstawie odrębnych przepisów został wpisany do rejestru zabytków lub znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków.

Pojazd wolnobieżny
W rozumieniu ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, jest to pojazd wyposażony w silnik, przeznaczony do poruszania się po drodze, a także maszyna lub urządzenie do tego przystosowane, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 25 km/h, z wyłączeniem ciągnika rolniczego, motoroweru i pojazdu szynowego.

Polska Izba Ubezpieczeń (PIU)
Organizacja ubezpieczeniowego samorządu gospodarczego, do którego przynależność Zakładów ubezpieczeń jest obowiązkowa. Chroni i reprezentuje wspólne interesy swoich członków wobec organów władzy i administracji państwowej. Izba prowadzi działania na rzecz rynku ubezpieczeniowego, m.in.: uczestniczy w pracach związanych z kodyfikacją prawa ubezpieczeniowego, współpracuje z wieloma krajowymi i zagranicznymi instytucjami, zleca realizację oraz wydaje ekspertyzy i opinie.

Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (PBUK)
Organizacja skupiająca Zakłady Ubezpieczeń, które na terytorium Polski prowadzą obowiązkowe ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, popularnie zwane OC komunikacyjnym. W ramach prowadzonej działalności PBUK zajmuje się m.in. organizowaniem likwidacji lub bezpośrednią likwidacją szkód spowodowanych w Polsce przez posiadaczy pojazdów rejestracyjnych zarejestrowanych w krajach będących, tak jak Polska, członkami Systemu Zielonej Karty. PBUK zajmuje się także wystawianiem dokumentów ubezpieczeniowych ważnych w innych krajach Systemu Zielonej Karty, w tym również ubezpieczeń granicznych ważnych w krajach EOG i Szwajcarii. Ponadto PBUK pełni rolę organu odszkodowawczego i ośrodka informacji.

RBNP (Reported But Not Paid)
Rodzaj rezerwy technoczno-ubezpieczeniowej, wchodzącej w skład rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia. Stanowi rezerwę na szkody zgłoszone, ale nie zlikwidowane.

Regres
Roszczenie zwrotne przysługujące podmiotowi spełniającemu świadczenie w cudzym imieniu (np. Zakładowi Ubezpieczeń) do dochodzenia zwrotu tych świadczeń od podmiotu za który je spełnia (np. od sprawcy szkody).

Reprezentant ds. roszczeń
Pełnomocnik Zakładu Ubezpieczeń wykonującego na terytorium RP lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, działalność w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, z wyłączeniem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika. Zadaniem reprezentanta jest co najmniej dokonywanie czynności prawnych niezbędnych do wypłaty lub odmowy wypłaty odszkodowania w imieniu i na rachunek reprezentowanego Zakładu Ubezpieczeń. Reprezentantem ds. roszczeń może być osoba fizyczna lub osoba prawna. Instytucja reprezentanta ds. roszczeń uregulowana jest w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Ryzyka handlowe
Ryzyko związane z ubezpieczeniem należności kontraktowych, kredytu kupieckiego. Do ryzyka handlowego zalicza się m.in. prawnie stwierdzoną niewypłacalność dłużnika, zwłokę w wypełnianiu przez niego zobowiązań płatniczych, bądź też jednostronne zerwanie przez dłużnika kontraktu objętego ubezpieczeniem lub odmowę przyjęcia towarów lub usług, bez żadnego do tego tytułu.

Ryzyka niehandlowe
Ryzyka określone mianem ryzyk niehandlowych obejmują: ryzyko polityczne, ryzyko katastroficzne oraz ryzyko przewlekłej zwłoki w wypełnianiu zobowiązań płatniczych przez państwo lub dłużnika publicznego, innego dłużnika, za którego poręczyło państwo lub dłużnik publiczny. Ryzyka niehandlowe to najprościej mówiąc ryzyka, które nie mają swojego źródła w procesach i siłach rynkowych.

Ryzyko katastroficzne
Ryzyko wynikające z możliwości wystąpienia nieoczekiwanych zdarzeń wywołanych działaniem naturalnych sił przyrody np. trzęsienia ziemi, wybuch wulkanu, cyklon, tajfun, powódź, gwałtowny przypływ morski, pożar o rozmiarach katastrofalnych, huragan, awaria nuklearna i jej skutki itp. Następstwem ryzyk katastroficznych może być wiele indywidualnych szkód. Szkody te dotykają jednocześnie wiele jednostek a straty w ubezpieczonym majątku stanowią znaczne wartości.

Ryzyko kursowe
Ryzyko obejmujące straty wynikające z niekorzystnych zmian kursu walutowego. Następstwem tego ryzyka może być zmniejszenie należności lub wzrost zobowiązań a transakcjach zagranicznych w przeliczeniu na walutę krajową.

Ryzyko polityczne
Ryzyko ściśle związane z interwencją rządów w gospodarkę kraju lub niektóre jej sektory, skutkującą niemożnością realizacji zobowiązań przez odbiorcę zagranicznego.

Ryzyko przewlekłej zwłoki
Ryzyko oznaczające sytuację, w której państwo, dłużnik publiczny lub inny dłużnik, za którego poręczyło państwo lub dłużnik publiczny, regulują swoje zobowiązania z opóźnieniem dwumiesięcznym i dłuższym licząc od ustalonego w kontrakcie terminu płatności. Za dłużnika publicznego uznaje się tutaj podmiot wobec którego nie obowiązują przepisy prawa upadłościowego, właściwe dla jego kraju.

Rzecznik Finansowy
Instytucja ustawowo powołana do reprezentowania Klientów instytucji finansowych. Podstawowym zadaniem Rzecznika jest rozpatrywanie wniosków, skarg i zażaleń oraz udzielanie porad w sprawach wynikających pomiędzy Klientem a instytucją finansową. Rzecznik Finansowy może podjąć działania w imieniu Klienta podmiotu rynku finansowego w sytuacji nieuwzględnienia jego roszczeń przez podmiot rynku finansowego w trybie rozpatrywania reklamacji. Wniosek (skargę/zażalenie) do Rzecznika Finansowego można skierować po wyczerpaniu drogi reklamacyjnej przed podmiotem rynku finansowego. Rzecznik Finansowy powstał w wyniku przekształcenia Rzecznika Ubezpieczeniowego dnia 11 października 2015 r.

Składka czysta
Część składki przeznaczonej na bieżące pokrycie ryzyka ubezpieczeniowego. Powiększona o narzuty związane z kosztami działalności ubezpieczeniowej Zakładu Ubezpieczeń daje składkę brutto czyli wartość, którą Ubezpieczony jest zobowiązany zapłacić Zakładowi Ubezpieczeń w zamian za ochronę ubezpieczeniową. Składka czysta inaczej nazywana jest składką netto.

Standstill cover
Klauzula budowlano – montażowa, pozwalająca na objęcie ochroną ubezpieczeniową okresu, kiedy prace budowlano - montażowe nie są prowadzone (wstrzymano je).

STOWARZYSZENIE POLSKICH BROKERÓW UBEZPIECZENIOWYCH I REASEKURACYJNYCH (SPBUiR)
Organizacja zrzeszająca przedstawicieli środowiska brokerskiego w Polsce, powstała w 1992 r. Główne cele Stowarzyszenia to zapewnienie integracji środowiska, reprezentowanie interesu brokerów, udział w pracach legislacyjnych, podnoszenie poziomu zawodowego i etycznego oraz rozwijanie współpracy międzynarodowej. SPBUIR od samego początku swej działalności utrzymuje kontakt z BIPAR (Bureau International des Producteurs d'Assurances et de Reassurances) - Europejską Federacją Pośredników Ubezpieczeniowych (brokerów i agentów), grupującą blisko 50 organizacji z 30 krajów, w tym wszystkich krajów Unii Europejskiej, z siedzibą w Brukseli. Do największych osiągnięć SPBUIR zaliczyć należy m.in.: przygotowanie i wdrożenie programu ubezpieczenia OC zawodowego brokera, obejmującego całe środowisko, zapewniającego podmiotom brokerskim pozyskanie ochrony w ramach obowiązującego prawa z jednoczesną optymalizacją kosztów ubezpieczenia, opracowanie i Kodeksu Etyki Zawodowej brokera. Okazją do spotkania przedstawicieli środowiska brokerskiego jest organizowany nieprzerwanie do roku 1998 Kongres Brokerów, w trakcie którego prezentują się Zakłady Ubezpieczeń działające na polskim rynku, organizowane są wykłady autorytetów doktryny i praktyki ubezpieczeniowej oraz przyznawana jest nagroda Fair Play, wybranym przez przedstawicieli środowiska, Zakładom Ubezpieczeń.

Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych (TUW)
Forma prowadzenia działalności ubezpieczeniowej na zasadzie wzajemności. Głównym celem Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych jest zapewnienie ochrony swoim członkom. Osoby/firmy ubezpieczone w TUW są jednocześnie jego członkami, tym samym są zobowiązani do tworzenia funduszu gwarantującego bezpieczeństwo roszczeń i pokrycie kosztów własnych towarzystwa. Zasady uzyskania i utraty członkostwa są regulowane przez statut TUW. O ile statut nie stanowi inaczej, uzyskanie członkostwa musi być związane z zawarciem umowy ubezpieczenia, a jego utrata z wygaśnięciem stosunku ubezpieczenia.

Trigger
Pojęcie stanowiące czasowe określenie zdarzenia ubezpieczeniowego, z którym umowa ubezpieczenia OC wiąże powstanie odpowiedzialności Zakładu Ubezpieczeń. Ze względu na stosowanie różnych definicji wypadku ubezpieczeniowego wyróżnia się najczęściej następujące triggery: act committed (wypadek ubezpieczeniowy związany ze zdarzeniem powodującym szkodę), loss occurance (wypadek ubezpieczeniowy związany z faktem wystąpienia lub powstania szkody), loss manifestation (wypadek ubezpieczeniowy związany z ujawnieniem się szkody), claims made (wypadek ubezpieczeniowy związany ze zgłoszeniem roszczenia).

Ubezpieczający
Podmiot (osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną) zawierający z Ubezpieczycielem umowę ubezpieczenia i opłacający składkę ubezpieczeniową.

Ubezpieczenie PI (Professional Indemnity)
Dobrowolne ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej. Zakres tego ubezpieczenia obejmuje szkody powstałe wskutek uchybienia popełnionego przy wykonywaniu czynności zawodowych wymienionych w umowie ubezpieczenia.

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG)
Instytucja powołana w 1990 r. Zakres zadań UFG określony został ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. UFG jest instytucją zabezpieczającą interesy osób ubezpieczonych. Do głównych zadań UFG należy wypłata odszkodowań niewinnym ofiarom wypadków - spowodowanych przez nieubezpieczonych właścicieli pojazdów oraz nieubezpieczonych rolników. UFG wypłaca również odszkodowania osobom poszkodowanym, w przypadku gdy sprawca wypadku drogowego uciekł z miejsca zdarzenia i jest nieznany.

Ubezpieczony
Podmiot (osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną) zawierający na własny rachunek (będący stroną stosunku prawnego umowy ubezpieczenia) lub na rzecz którego zawarto umowę ubezpieczenia z Ubezpieczycielem, uprawniony do poboru świadczenia w razie wystąpienia zdarzenia losowego objętego ochroną ubezpieczeniową na podstawie umowy ubezpieczenia.

Ubezpieczyciel
Krajowy lub zagraniczny przedsiębiorca, w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, wykonujący działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczeń osobowych lub majątkowych. Na podstawie zawartej umowy, w zamian za składkę, zobowiązuje się on do udzielenia ochrony ubezpieczeniowej w razie zajścia przewidzianego w umowie ubezpieczenia zdarzenia.

Udział własny
Wyrażona procentowo lub kwotowo część szkody, która w przypadku wystąpienia zdarzenia objętego ochroną, będzie pokryta przez Ubezpieczającego.

Umowa koasekuracji
Szczególna forma umowy ubezpieczenia. Polega na wspólnym ubezpieczeniu większych ryzyk przez dwóch lub więcej Ubezpieczycieli. Odpowiedzialność Ubezpieczycieli rozłożona jest procentowo w stosunku do sumy ubezpieczenia. Najczęściej w przypadku koasekuracji jeden z Ubezpieczycieli pełni rolę wiodąca tzn. to na jego warunkach ubezpieczenie jest zawarte, to on negocjuje umowę itd. Koasekuracja może mieć korzystny wpływ na składkę dzięki temu, że ryzyko jest rozłożone na kilka podmiotów.

Umowa reasekuracji
Specjalna umowa zawarta pomiędzy jednym Zakładem Ubezpieczeń (cedentem), a innym Zakładem Ubezpieczeń lub też wyspecjalizowanym Towarzystwem Reasekuracyjnym (reasekuratorem), na mocy której cedent odstępuje reasekuratorowi całość lub część ubezpieczonej u niego grupy ryzyk wraz z odpowiednią częścią składek, a reasekurator zobowiązuje się do wypłaty odszkodowań przypadających na przejętą część ryzyk.

Underwriting
Ogół czynności, wykonywanych w celu oszacowania i zaakceptowania (lub odrzuceniem) na odpowiednich warunkach ryzyka ubezpieczeniowego.

Uprawniony
Uprawniony do żądania spełnienie przez Zakład Ubezpieczeń świadczenia z tytułu umowy ubezpieczenia. Za uprawnionego z umowy ubezpieczenia uważa się również poszkodowanego w przypadku ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej.

Współczynnik FORI
Inaczej nazywany współczynnikiem zmienności. Używany przy ustalaniu sumy ubezpieczenia w ubezpieczeniu utraty zysku wskutek zniszczenia lub uszkodzenia maszyn. Pozwala określić jaka część tego zysku jest generowana przez pojedynczą maszynę.

Zdarzenie losowe
Niezależne od woli Ubezpieczającego zdarzenie przyszłe i niepewne, którego nastąpienie powoduje uszczerbek w dobrach osobistych lub w dobrach majątkowych albo zwiększenie potrzeb majątkowych po stronie Ubezpieczającego lub innej osoby objętej ochroną ubezpieczeniową.

Zielona Karta
Dowód zawarcia obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego. Obowiązuje w krajach, które podpisały Konwencję Systemu Zielonej Karty. W ramach Systemu funkcjonuje Wielostronne Porozumienie Gwarancyjne zgodnie z którym kierowcy mogą bez problemów przekraczać granicę bez konieczności posiadania przy sobie dokumentu Zielonej Karty, należą do nich m.in.: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Litwa, Łotwa, Luksemburg, Malta, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, Włochy, Węgry. Na terenie pozostałych państw Europy posiadanie Zielonej Karty jest obowiązkowe. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, określonych przez prawo miejsca zdarzenia, maksymalnie do limitów przewidzianych w regulacjach prawnych państwa na terytorium, którego miało miejsce zdarzenie lub do sumy gwarancyjnej określonej w umowie ubezpieczenia.